Image
Op maandag 12 juni bracht Siska Deplenter, voorzitter Vlaamse Ziekenhuisapothekers (VZA), een bezoek aan de apotheek waar Ann Van de Casteele werkzaam is om aandacht te geven aan de rol van de huisapotheker in de transmurale zorg. Het VAN-netwerk werkt actief mee aan de ontwikkeling, implementatie en uitrol van de digitale gegevensdeling in de eerstelijnszorg. Belangrijk hiervoor is onder meer de functionaliteit van het multidisciplinair gedeeld medicatieschema en de samenwerking onder de lokale huisapothekers, ziekenhuizen en woonzorgcentra.
Ann wil mee de communicatie tussen de eerste lijn en de tweede lijn verbeteren. Zij staat achter het concept om het medicatieschema grondig te digitaliseren en de rol van de huisapotheker hierin te optimaliseren. Ze vertelt ons meer over haar visie op de transmurale zorg van vandaag, wat er beter aan kan en haar ervaring met de recent uitgebreide rol van de huisapotheker in het medicatienazicht.
Wat wil je graag aantonen met het bezoek van Siska?
Er zijn volgens mij een aantal problemen binnen de transmurale zorg die aangekaart moeten worden. Acties zoals de Groene Enveloppe vind ik schitterend, het is een goed model. Dus ik vraag me af waarom dit ook niet digitaal kan gebeuren. Waarom zorgen we er niet voor dat het voor het ziekenhuisontslag van de patiënt al bij de huisapotheker terechtkomt? De enveloppen zijn goed opgesteld en worden meegegeven met de patiënt, toch geraken ze niet allemaal tot bij de huisapotheker. Daar wil ik zeer graag aandacht voor vragen.
Begrijp me niet verkeerd, ik vind het een zeer goed initiatief om al die informatie te verzamelen in enveloppen voor de huisapotheker. We merken maar al te vaak dat wanneer men ontslagen wordt uit het ziekenhuis, er problemen volgen met de medicatie. Dat wordt nog moeilijker als die medicatie voor de patiënt door iemand anders wordt opgehaald, bijvoorbeeld door hun familie, vrienden, buren of mantelzorgers. Daarnaast is er soms een wijziging in de medicatie, de dosering of het tijdstip van inname. Als de huisapotheker daar niet van op de hoogte is, stelt hij zich de vraag of er al dan niet fouten zijn gemaakt. Je kan overigens niet zomaar beginnen twijfelen aan de adviezen van een arts. Om heropnames zo veel mogelijk te vermijden, is het dus belangrijk dat we deze werkpunten serieus nemen en dat we meer tijd krijgen om ze op te lossen. Want wanneer je medicatie aflevert, moet je als huisapotheker ook kunnen controleren of alles correct is.
Om een deel van de transmurale zorg te vergemakkelijken, kan de huisapotheker sinds kort een medicatienazicht opstellen voor de patiënten. Hoe ervaar jij deze nieuwe werkwijze?
Ik heb zelf al een paar kunnen doen en ze maken een aanzienlijk verschil. Ik merk dat de patiënt dit enorm waardeert. Voorheen was therapieontrouw een groot probleem in mijn apotheek. Dat kwam vaak naar boven door gewoon al een kleine babbel met de patiënten te voeren. Een tijdje geleden vroeg ik een patiënt hoe het ging met de inname van zijn diabetesmedicatie. Hij antwoordde dat hij de geneesmiddelen innam wanneer hij voelde dat hij ze nodig had. Soms vergat hij het helaas ook.
Om hem te helpen, maakten we een afspraak waarbij hij de medicatie en het schema meenam. Ik bekeek ondertussen in het computersysteem welke medicatie werd voorgeschreven zodat we dit kunnen vergelijken met de werkelijkheid en de inname optimaliseren. Tenslotte heb ik ook de voorschrijvende arts geraadpleegd. Zo ontdekten we dat zijn inname niet correct was en onder meer zijn bloedsuikers niet oké waren. De patiënt was dankbaar en blij dat er daarmee orde op de zaak is gesteld. Zo kan hij zich hopelijk in de toekomst hieraan houden en zich beter voelen.
Persoonlijk vind ik het heel nuttig dat we dit als huisapotheker kunnen doen, al kan het wel tijdrovend zijn. Therapieontrouw is een grote oorzaak van heropname in het ziekenhuis die we ten alle tijden moeten vermijden. Natuurlijk moet er ook een grens zijn. Je kan moeilijk alle bijwerkingen en interacties van alle medicatie op een willekeurig moment van de dag overlopen. En zoals ik al zei, je kan niet zomaar de arts tegenspreken. Het is voor de huisapotheker vooral belangrijk om te controleren dat patiënten hun medicatie correct innemen. Dat is voor mij het doel van medicatienazichten. Het is een bijkomende toegevoegde waarde aan de arts, geen vervanging van zijn advies.
Medicatienazichten kunnen zo te horen de samenwerking tussen huisapothekers en huisartsen verbeteren. Zijn er ook manieren waarop de huisapotheker de ziekenhuisapotheker bijstaat?
Daarbij denk ik vooral aan de transmurale communicatie. Als die vlot verloopt, kan de samenwerking beter lopen. Er moet informatie doorgespeeld worden voordat de patiënt uit het ziekenhuis thuiskomt. Ik heb dit zelf al een aantal keer aangekaart en heb geprobeerd om op hoger niveau een samenwerking op te zetten zodat we een vlotte informatieoverdracht kunnen hebben, eventueel met een pilootproject. We leven in een digitale wereld, toch zitten we nog met een papieren overzicht van medicatie-informatie. Dat moet gedigitaliseerd kunnen worden en tijdig bij de huisapotheker terechtkomen. Dan heeft de huisapotheker hier voldoende tijd voor om de medicatie juist voor te bereiden. Dan is er ook nog tijd om het ziekenhuis te raadplegen bij eventuele vragen.
Neem bijvoorbeeld wijzingen of stopzettingen van de medicatie zijn. De huisapotheker moet tijd krijgen om dit na te kijken voordat de patiënt de apotheek bezoekt. Hij moet ook weten wie de voorschrijvende arts is en wie de medicatie opmaakte in het ziekenhuis. In geval van problemen, kan er dan gesproken worden met de juiste contacten om de meest recente info te hebben.
Een grondige digitalisering kan dus op termijn heropnames vermijden, dat is natuurlijk het allerbelangrijkste. Zo voorkom je ook dat patiënten niet weten wat te doen met de papieren enveloppen waardoor deze wel eens in de vuilbak belanden. Vanuit het ziekenhuis moet de patiënt daarnaast op de hoogte gebracht worden van het belang van dit document. Ik hoop deze boodschap ook aan de overheid te richten. Een vlotte gegevensdeling kan overigens duurzamer zijn voor de overheid.
Ik wil ook aan de verzekeringsmaatschappijen een verzoek brengen. Naast het digitaliseren van de enveloppe-actie wil ik dit graag zien ingebracht worden in de hospitalisatieverzekering. Het zou tenslotte een deel moeten worden van een extra honorarium van de huisapotheker voor de tijd die hij neemt om die enveloppen na te kijken, contact op te nemen met het ziekenhuis en de patiënt voor te bereiden op een vlotte thuiskomst met correcte medicatie. Zo wordt de patiënt van de initiële stress rond hun medicatie ontzorgd.
