Nieuws van het Vlaams Apothekers Netwerk

Het was opnieuw een boeiend en druk jaar voor de apotheker. Samen met een sterke inzet in de vaccinatie, kreeg het thema preventie ook een bredere rol in 2022. Dat was ook te verwachten, aangezien de apotheker door zijn laagdrempeligheid vaak het eerste adviespunt is om ziekten en aandoeningen te voorkomen. Met deze groeiende taak, kwam ook de ondersteuning van het VAN-netwerk op vlak van preventie. Hoe past de algemene preventie precies in het apothekersberoep? Waar evolueert de rol naartoe? En wat kunnen we doen om apothekers hierin bij te staan? Daar hebben we het over met Karel Verlinde, coördinator van het focusdomein Preventie van het VAN-netwerk. We spreken ook met Tim Tzirtziganis, die sinds kort de fakkel van sponsor van het focusdomein overnam van Georges Verpraet.

Zoals eerder gecommuniceerd, zijn pediatrische vaccins beschikbaar voor de eerste lijn, evenals welke leeftijdsgroep voor welk vaccin in aanmerking komt. Betekent dit dat het aan te bevelen is om ook jongeren in de apotheek te vaccineren? Alhoewel er juridisch geen objectie is, raadt het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid dit in samenspraak met VAN en de experten af.

In de landen van Noord-Amerika is de positiviteit voor influenza en influenza-achtige ziekten (ILI) volgens de WHO de afgelopen weken sterk toegenomen, wat duidt op een vroegere start van het griepseizoen. Heb je nog vaccins in de koelkast liggen? Sensibiliseer zeker de patiënt over het belang van hun vaccinatie.

Vanaf januari 2023 wordt de COVID-19-vaccinatie volledig ingekanteld in de eerste lijn. Dit betekent dat er vanaf dan apothekers en huisartsen via Vaccinnet rechtstreeks zullen beleverd worden en ook vials zullen kunnen bestellen via Vaccinnet. Men is deze inkanteling volop aan het voorbereiden.

In totaal zijn er reeds 5.371 Vlamingen bij een apotheker gevaccineerd! En we zijn nog maar net begonnen. De laatste week kregen 1.591 burgers hun booster vaccin in de apotheek, in dezelfde periode vermeldt de Vaccinatieteller een totaal van 9.489 vaccinaties voor heel Vlaanderen. Registreer je rechtstreeks in Vaccinnet, dan verschijnt het niet in onze statistieken en zo kunnen we dus niet aantonen hoeveel vaccinaties in de apotheek gebeuren. Gelieve daarom de FarmForm te gebruiken.

Vaccinnet is een belangrijk tool voor vaccinaties. Nu er enkele weken verstreken zijn sinds de eerste apotheken vaccinaties aanbieden, zetten we even een paar interessante aandachtspunten over het gebruik van Vaccinnet op een rij.

Nu er steeds meer apothekers vaccineren tegen COVID-19 in de apotheek, komen er soms ouders met kinderen langs met de vraag of hun kind ook in de apotheek een booster kan krijgen. Het is wettelijk toegestaan dat apothekers ook pediatrische vaccins plaatsen in de apotheek. Dit moet wel duidelijk worden afgesproken in overleg met de verschillende lokale actoren van de eerstelijnszone.

Onze medicatie komt op verschillende manieren terecht in het afvalwater. Bij gebruik wordt deze medicatie uitgescheiden via urine en ontlasting. De resten die uiteindelijk in onze waterloop belanden, vormen een risico voor het leefmilieu, het hergebruik van afvalwater en eventueel zelfs voor ons drinkwater. Het initiatief ‘Green Deal Duurzame Zorg’ focust zich onder meer op het zo veel mogelijk verminderen van geneesmiddelen in het afvalwater. Een initiatief waar de lokale huisapotheker een grote bijdrage aan kan leveren. VAN neemt actief deel aan het traject en denkt mee na over hoe we de actiepunten rond ‘geneesmiddelen in water’ kunnen concretiseren. Julie De Maré, beleidsmedewerker VAN, gaf meer uitleg over wat de apotheker kan betekenen op het symposium ‘Op weg naar de Green Deal Duurzame Zorg’.

Er worden nog steeds analyses en mogelijke oplossingen voorgesteld om het medicatieproces in woonzorgcentra te verbeteren. Dit complexe proces is een grote samenwerking tussen verschillende zorgberoepen en het risico op fouten is daardoor niet onbestaande. We spraken eerder met Karen Van den bosch, die als Coördinerend en Adviserend Apotheker (CAA) ons uitlegde wat de apotheker kan betekenen in de mogelijke oplossingen. Wie zijn dan zoal de andere schakels in het proces? Wat maakt hun taken moeilijker? Welke problemen komen ze precies tegen? En bovenal, hoe kunnen we de risico’s van het proces verminderen en problemen aanpakken? Daarover spraken we met Margot Cloet, gedelegeerd bestuurder van Zorgnet-Icuro. Zij geeft ons een uitgebreide blik in het medicatieproces, wie de schakels ervan zijn en hoe het beter kan.

Atherosclerotische hart- en vaatziekten (ASCVD) hebben een enorme impact op de gezondheid van de Vlaamse bevolking. Samen met kanker zijn ze de voornaamste doodsoorzaak in België. Toch zijn ze veel minder bekend dan kanker en zijn er minder initiatieven om ze aan te pakken. Daarom spreken zorgverleners soms van een stille epidemie. De nood aan het beheer van deze ziekten werd gepresenteerd tijdens een rondetafelgesprek bij het federaal parlement. Tijdens deze ronde tafel konden de deskundigen de aandacht vestigen op de noodzaak om snel verschillende acties uit te voeren. Lees hier het rapport, de bevindingen en de voorstellen van deze hoorzitting. Collega Marie Van De Putte (Zorgzaam Leuven en bestuurder bij VAN) en Prof. Dr. Gijs Van Pottelbergh (Zorgzaam Leuven, KU Leuven en huisarts) waren gevraagd om op de parlementaire ronde tafel enkele oplossingen te formuleren. We vroegen wat de problematiek van ASCVD precies inhoudt, wat we eraan kunnen doen en hoe de huisarts en huisapotheker hierin kunnen passen.

Ondanks de ernst van COPD is de ziekte onbekend bij het brede publiek. Om hier verandering in te brengen, organiseerde de Belgian Respiratory Society (BeRS), COPDvzw en BPCO asbl een sensibiliseringscampagne in Brussel Centraal. Een actie die we met het VAN-netwerk volhartig steunen. Aan de hand van een grote, piepende long werden reizigers op een interactieve manier op de hoogte gebracht van de ernst en impact van de ziekte.

Hoe zie je de vaccinatiehistoriek van je patiënt en hoe verbeteren we het medicatieproces in woonzorgcentra? We beantwoorden deze vragen in onze nieuwsbrief.