Image
In Vlaanderen vormt het hoge aantal zelfdodingen een ernstig probleem. Om hier iets aan te doen, ontwikkelde het Vlaams Apothekers Netwerk (VAN) in samenwerking met het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie (VLESP) de e-learning “Suïcidepreventie in de Apotheek”. De e-learning versterkt de rol van apothekers en farmaceutisch technisch assistenten (FTA) in suïcidepreventie door hen op te leiden en te begeleiden in het omgaan personen met zelfmoordgedachten.
Apothekersteams bevinden zich in een unieke positie om advies te geven over medicatiebeheer, mensen met potentiële zelfmoordgedachten te identificeren, een eerste gesprek te voeren en indien nodig door te verwijzen naar verdere hulp. Een succesvolle pilootfase toonde zeer veelbelovende resultaten.
E-learning en pilootfase
Het initiatief stelt een specifieke geaccrediteerde e-learning en praktische materialen (infofiche, flyer, poster en infokaartjes) kosteloos ter beschikking aan alle Vlaamse apotheken. Deze doelgerichte training behandelt thema’s zoals het herkennen van zorgwekkende signalen bij burgers, gespreksvoering, medicatiebeheer en doorverwijzing naar verdere zorg. Tijdens de pilootfase namen 16 apotheken uit verschillende Vlaamse eerstelijnszones deel.
Apothekers en FTA's die de e-learning volgden, voelden zich na de training zelfzekerder in hun rol bij suïcidepreventie. Zo gaf 92% van de deelnemers aan na de e-learning te weten hoe ze een persoon met zelfmoordgedachten het beste kunnen opvangen of doorverwijzen, vergeleken met slechts 26% vóór de e-learning. Bovendien was 89% na de opleiding beter op de hoogte van beschikbare informatiebronnen, tegenover 33% voorheen.
Hoopvolle gesprekken en acties
Tijdens de pilootfase werden 147 gesprekken geregistreerd met mensen waarbij mogelijke signalen van suïcidaliteit werden opgemerkt. Deze gesprekken vonden plaats over een periode van zes maanden en duurden tussen de 5 en 30 minuten. Apothekersteams boden waardevolle ondersteuning, informatie over medicatie en doorverwijzingen naar gespecialiseerde hulp.
Tijdens bijna 40% van de gesprekken verstrekte de apotheker of FTA informatie over bestaande hulp- en ondersteuningsmogelijkheden. Meer dan de helft van de aangesproken personen werd doorverwezen naar een huisarts, psycholoog of hulplijnen zoals Zelfmoord 1813. Er werden ook preventieve maatregelen genomen, zoals het praten over het omgaan met vervallen medicatie, afspraken maken inzake medicatiebeheer en het verstrekken van flyers en infokaartjes.
Optimisme onder apothekersteams
De respons van de meeste mensen die in gesprek gingen in de apotheek is positief en toont de potentiële meerwaarde van apothekersteams in het kader van suïcidepreventie aan. Apothekers en FTA's zijn laagdrempelige en toegankelijke eerstelijnszorgverleners die signalen kunnen opmerken en hierover in gesprek kunnen gaan met de burger.
“Ik zou andere apothekers echt aanraden om mee te doen aan de e-learning,” zegt apotheker Veerle Vereecke die deelnam aan de pilootfase. “Wij bieden als gezondheidswerker een laagdrempelige toegang voor onze patiënten. Mensen komen wel vaker met hun bezorgdheden bij ons en kunnen te allen tijde een gesprek aangaan.”
Apothekers en FTA's die meer willen weten over hoe ze kunnen omgaan met personen met zelfmoordgedachten, kunnen nu kosteloos de geaccrediteerde e-learning volgen en vinden meer info en ondersteunend materiaal via https://vlaamsapothekersnetwerk.be/suicidepreventie.
Heb je hulp nodig, ben je bezorgd om iemand of ben je op zoek naar informatie rond suïcidepreventie of specifieke informatie voor hulpverleners? Ga naar zelfmoord1813.be
