Alle zorgverleners staan nog steeds onder grote druk. Met de vierde golf van de COVID-pandemie, bereikt die druk opnieuw een piek. Apothekers zijn hier geen uitzondering op. Net als andere eerstelijnszorgverstrekkers krijgen collega’s dagelijks te kampen met problemen die zwaar kunnen doorwegen op het mentaal welzijn. Hoge werkdruk, onvoldoende personeel, lange werkdagen en slechte work-life balance zijn maar een paar voorbeelden. De Orde der Apothekers wil de psychologische gevolgen hiervan verzachten met het initiatief Apotheker in Nood. Het platform zal starten vanaf 1 januari 2022 en zal functioneren via 'Arts in nood'.
We spraken met Prof. Gert Laekeman, hoogleraar bij KU Leuven en hoofd van het Onderzoekscentrum voor Farmaceutische Zorg en Farmaco-economie. Hij vertelt wat Apotheker in Nood precies is waarom we het nodig hebben in deze tijden.
“De Orde der Apothekers wil haar leden helpen wanneer menselijke problematiek het uitoefenen van het beroep bemoeilijkt”, zegt Gert. “Daarom geeft de Orde financiële steun aan Apotheker in Nood, met het oog op het verzekeren van de continuïteit in de zorgverlening.” Het is dan ook duidelijk dat apothekers dit soort steun hard nodig hebben.
Emotioneel moe
Er werden onlangs een aantal apothekers bevraagd over hun mentaal welzijn, waaruit een aantal aspecten vaak terugkwamen zoals hoge werkdruk, onvoldoende personeel en moeilijkheden om werknemers te vinden, lange openingsuren, slechte work-life balance. “Apothekers krijgen geregeld de boodschap dat de tijd van de kleine apotheken voorbij is, wat velen uiteraard niet fijn vinden. De schaalvergroting en de evolutie in de distributie van geneesmiddelen en niet-geneesmiddelen baart hen eveneens zorgen”, aldus Gert.
De COVID-crisis bracht deze situatie nog meer in beeld. Apothekers moesten met beperkte middelen in de eerste lijn nog zo goed mogelijk de zorg voor hun patiënten verzekeren, met extra gevaar voor hun eigen gezondheid. In de ziekenhuizen stonden de ziekenhuisapothekers ook onder zware druk, vooral in de bevoorrading van essentiële geneesmiddelen en medisch materiaal. Later in de pandemie werd het mogelijk om ook getest te worden bij de apotheker, wat hun werkdruk nog verder verhoogde.
Volgens Gert komen psychische problemen als gevolg van deze moeilijkheden vooral voor bij jonge apothekers. “Bij hen komt een zwaar financieel luik bovenop de stress. Of het feit dat ze niet inzien hoe ze zelf een apotheek zouden kunnen verwerven. Wanneer jonge collega’s als bediende in een groter dienstverband werken, botst de bedrijfscultuur soms met inzichten wat plichtenleer betreft.”
Doel Apotheker in Nood
Gert vertelt over drie fundamentele operationele doelstellingen die Apotheker in Nood heeft om deze psychische problemen aan te pakken. Het initiatief analyseert de problematiek die ervaren wordt door apothekers in de gezondheidszorg. “Het gaat meer bepaald over psychologische problematiek die de beroepspraktijk belemmert”, zegt Gert. Apotheker in Nood wilt ook psychologische ondersteuning bieden aan apothekers met het oog op het beter functioneren als zorgverleners. Indien nodig, zal het initiatief ook doorverwijzen naar verdere deskundige hulp.
“Het is moeilijk een recept te geven voor alle gevallen”, zegt Gert. “Uit de analyse moet blijken welke inwendige of uitwendige factoren de harmonie in de uitoefening van het beroep storen, meer bepaald gericht op psychische en/of fysieke vermoeidheid. Enkele aspecten die hierbij ter spraken kunnen komen, zijn mentale weerbaarheid, perfectionisme versus reële verwachtingen, emotionele objectiviteit, bereidheid om hulp te aanvaarden en een optimale balans tussen werk en privéleven.”