De apotheeksector mag trots terugkijken op heel wat mooie verwezenlijkingen in 2022. Niet alleen de COVID-vaccinatie binnen en buiten de apotheek, ook de kwaliteitsvolle laagdrempelige zorg die de apotheker blijft aanbieden. We staan staat echter nooit stil en hebben altijd plannen, hopen, wensen en vrezen voor de toekomst. En dat geldt voor iedereen, van de apotheker in de officina tot de beroepsverenigingen en hun voorzitters.
Waar zijn we als sector zoal trots op? Wat willen we binnenkort bereiken en wat moet er zeker anders? We vroegen het aan Koen Straetmans (Voorzitter APB) Ann Herzeel (Voorzitter pharmacy.brussels) en Dirk Vos (Voorzitter VAN).
Wat wens je jezelf en je collega’s toe in 2023?
Ann: In de eerste plaats uiteraard een goede gezondheid. Daarnaast zullen we in 2023 nog een flinke dosis motivatie en doorzettingsvermogen aan de dag moeten leggen om onze positie als laagdrempelige zorgprofessional te versterken en om de vele uitdagingen aan te kunnen. Ik wens uiteraard iedereen ook veel ontspannende momenten met familie en vrienden toe.
Koen: Ik volg in eerst instantie bij de wens voor een goede gezondheid! Je kan alleen maar goed anderen helpen, ook als zorgverlener, als je in de eerste plaats voor jezelf zorgt. Heb genoeg aandacht en tijd voor je persoonlijke work-life-balance. Dat kan zeker geen kwaad.
Dirk: Helemaal eens met de goede gezondheid. Maar ik wil dat iedereen ook veel voldoening en appreciatie krijgt op zowel de werkvloer als in het privéleven. Ik zie dat veel apothekers best wel voldoening ervaren, maar bemerk toch meer en meer frustratie door administratieve overlast en logistieke problemen.
Waar zie je de apotheeksector naartoe gaan in de komende maanden?
Ann: De COVID-vaccinatie door de apotheker heeft in Brussel heel positief bijgedragen tot het opkrikken van de vaccinatiegraad in ons gewest. Een andere realiteit op het terrein is die van de griepvaccinatie, met een vaccinatiegraad die nog veel beter kan. Die moet omhoog en daarvoor moeten we inventief en out of the box nieuwe pistes durven verkennen. Voor ons lijkt het dan logisch en vanzelfsprekend dat de apotheker zo snel mogelijk tegen griep gaat vaccineren, ook hier als aanvulling op vaccinatie door huisartsen. In het Brussels Gewest heeft een niet onbelangrijk deel van de bevolking geen vaste huisarts en ligt het voor de hand dat personen die zich wel wensen te vaccineren tegen de griep (al dan niet samen met een covid-vaccinatie), bij hun lokale apotheker terecht kunnen. Zeker nu de apothekers in de aanloop van het griepseizoen volop sensibiliseren, sinds enkele jaren autonoom griepvaccins – ook terugbetaald – mogen afleveren is het aanbod om meteen te vaccineren in de apotheek een logische volgende stap in het bekomen van een hoge vaccinatiegraad.
Koen: Ik zie een verdere uitbreidingen van ons takenpakket in het verschiet, in functie van wat de burger en patiënten nodig hebben om tot een betere persoonlijke en algemene volksgezondheid te bekomen. Er is nog onderbenut potentieel in de zorgtaken die apothekers kunnen uitvoeren, die betere, vroegere, snellere, meer gecoördineerde zorg en gezondheid kunnen genereren. De apotheker wordt immers meer en meer erkend als een volwaardige eerstelijnszorgverlener. Ook het brede veld zoals de patiënten, andere zorgverleners, de minister, regering en parlementairen zijn dit genegen en steunen dit. Daarop willen we verder inzetten.
Dirk: COVID heeft inderdaad een aantal zaken op scherp gesteld, voor de zorg en in de brede maatschappij. Regels zijn overal aan het verschuiven en vervagen. Dat komt onder meer door de vele noden die er zijn, ook in de apotheek. Ik denk dat apothekers hebben bewezen dat ze maatschappelijk een meerwaarde hebben. Het is dan ook logisch dat, wanneer ze zo’n grote rol hebben in de zorg, er meer op hun bord komt. Het is in die optiek ook zeer belangrijk om doordachte keuzes te maken, enerzijds met de patiënt centraal en anderzijds met de economische haalbaarheid in gedachten. Ik kijk dan vooral naar de nieuwe, bredere paden die we bewandelen met bijvoorbeeld de medication reviews en de vaccinatie. Daarom niet in een concurrentieel model maar als aanvulling op andere zorgverleners in het team rond de patiënt.
Welke zaken die je bent begonnen in 2022 zou je willen voortzetten of afmaken in 2023?
Ann: pharmacy.brussels is niet langer enkel een lokale beroepsvereniging, maar eveneens een regionale organisatie die de belangen van alle Brusselse apothekers verdedigt. Die transformatie naar een regionale organisatie en netwerk is in 2022 begonnen met een nieuwe naam, nieuw logo en aangepaste statuten. We blijven natuurlijk verder evolueren, zowel als belangenorganisatie voor en van de Brusselse apothekers, op gebied van beroepsontwikkeling met nieuwe projecten en diensten en als serviceverstrekker voor onze klanten.
Koen: In 2021 en 2022 zijn we al gestart met uitbreidingen van het takenpakket van apothekers: nieuwe diensten met toegevoegde waarde voor de gezondheid van onze patiënten werden en worden uitgerold. Dat pad en die weg, willen we coherent verder zetten, en breed en goed op het terrein brengen. Ik denk dan aan COVID-testing -en vaccinatie als succesverhalen. Maar we willen graag ook uitbreiden naar vaccinatie voor griep. En we willen verder ook de nieuwe farmaceutische zorgdiensten zo goed en zo breed mogelijk op het terrein brengen. Ik heb het dan over afbouw van benzodiazepines via magistrale bereidingen, medicatienazicht voor gepolymediceerde patiënten, verbeteren van de functie en uitrol van de huisapotheker en een uitbreiding van de GGG Astma naar COPD.
Dirk: Uiteraard werken we naarstig verder aan onze lobby. Ook onze portfolio en de focusdomeinen worden verder geactualiseerd. Gezien het gemiddeld traject dat we hierin afleggen toch wel een paar jaar duurt, kijk ik graag ook wat breder. Ik denk echt dat er na COVID nog een volgende crisis zit aan te komen, met name het personeelstekort in de zorg. Volgens mij komt er niet direct een tekort aan apothekers. Maar je ziet toch wel dat sommige collega’s al klemtonen aan het leggen zijn , keuzes aan het maken zijn en zoekende zijn hoe ze meer flexibiliteit implementeren kunnen. Dat zal ook naar de patiënt wat gevolgen hebben, uiteraard niet in kwaliteit van zorg maar wel het feit dat niet alles zomaar kan. Je ziet dat ziekenhuizen hun zorgaanbod meer doordacht aan het maken zijn. Ik denk dat we iets gelijkaardigs zullen zien in de apotheek. We zullen keuzes moeten maken in welke apotheek welke diensten zal aanbieden.
Als jij Minister van Volksgezondheid was, wat zou je meteen aanpakken aan onze sector?
Ann: Ik zou me vooral de schoenen aanmeten van de patiënt en een dag doorbrengen in een wijk in Brussel, om te evalueren met wat soort vragen de burger zijn of haar weg naar de apotheek vindt. Ongetwijfeld kunnen we op die manier een aantal nieuwe kwalitatieve diensten identificeren die in de apotheek kunnen aangeboden worden waardoor de toegankelijkheid tot de zorg verbetert voor de brusselaar. Ik denk spontaan aan griepvaccinatie maar er zijn nog tal van andere diensten.
Koen: Ik zou snel de vaccinatie en het vaccineren in de apotheek door apothekers uitbreiden, voor griep in de eerste plaats. Niet vervangend, niet concurrentieel, maar als bijkomend vaccinatiekanaal. Net zoals in het buitenland, op die manier kunnen we meer en andere mensen hiervoor bereiken via ons kanaal. De minister kent trouwens onze ambitie en potentieel goed. Hopelijk kunnen we dit nog breder en met de voltallige regering en het gezondheidsbeleid vroeg of laat –en liever vroeg – samen waarmaken.
Dirk: De vaccinatie inderdaad, dat zou ik ook zeker in orde willen maken. En ik zou ook een bijkomend budget voor de praktijkassistenten willen voorzien. Ik denk dat administratieve en logistieke ondersteuning van de apotheek absoluut noodzakelijk is. We moeten meer handen in de zorg krijgen. En daarvoor zullen we in de apotheek enkele andere taken moeten kunnen doorschuiven. Als je je bedenkt hoe lang dat apothekers soms moeten telefoneren om de beschikbaarheid van een geneesmiddel na te gaan, als je kijkt met hoeveel administratie je te maken krijgt, dan lijkt het me logisch dat we middelen voorzien om de apotheker te laten doen wat hij/zij moet doen in de farmaceutische zorg.