Image
Een recente HARM-studie toont aan dat 5,6% van de ziekenhuisopnames gerelateerd is aan medicatie, en in 46% van de gevallen waren deze opnames te voorkomen. De KCE-richtlijn uit 2010 benadrukte al dat België moest investeren in duidelijke richtlijnen voor een naadloos transmuraal medicatiebeleid, met de focus op de continuïteit bij zorgtransities. Ondanks deze bevindingen worden er nog steeds veel medicatie-gerelateerde fouten gemaakt, met ziekenhuisheropnames tot gevolg.
Een onderzoek van Veerle Foulon in 2022 bevestigt een belangrijke rol van de officina-apotheker in de continuïteit van het zorgtraject na ziekenhuisontslag. Van de 3.691 deelnemers aan het onderzoek bleek dat 69,7% op de dag van hun ontslag nog langsgaat bij de apotheek. Bovendien had 75% van de patiënten geen bezoek gebracht aan de huisarts voorafgaand aan hun apotheekbezoek. Slechts 24,7% had al een afspraak met de huisarts ingepland. Dit toont aan dat de apotheker vaak de eerste zorgverlener binnen de eerstelijn is die gezien wordt door een patiënt en/of mantelzorger na ziekenhuisontslag.
Tijdens de medicatiereconciliatie na ontslag, uitgevoerd door apothekers, werd in 20,2% van de gevallen een onverklaarbare discrepantie ontdekt, en in 15,2% van de gevallen werd een geneesmiddelgerelateerd probleem vastgesteld. De meest voorkomende discrepanties waren ontbrekende medicatie (44,03%), dosisveranderingen (33,83%) en veranderingen in het actieve bestanddeel binnen dezelfde geneesmiddelklasse (12,35%). In 13,5% van de gevallen contacteerde de apotheker een andere zorgverlener, meestal de huisarts of de behandelende arts in het ziekenhuis.
Om de zorgverlening te verbeteren en medicatiegerelateerde fouten te voorkomen, introduceert Zorgzaam Leuven een MFO-pakket dat het transmurale medicatiebeleid door lokale zorgverleners, zowel in de eerstelijn als de tweedelijn, wil verbeteren. Het doel is om afspraken te maken die de continuïteit bij een zorgtransitie, zoals ziekenhuisopname en ziekenhuisontslag, bevorderen.
Een specifiek aandachtspunt van het MFO-pakket is de samenwerking tussen de huisarts en de huisapotheker. Want het zijn deze twee zorgdisciplines die instaan voor de continuïteit in de eerstelijn, en zij kunnen gecontacteerd worden vanuit de tweedelijn of omgekeerd. Afhankelijk van de lokale behoeften kunnen ook andere zorgverleners, zoals thuisverpleegkundigen en ziekenhuispersoneel, worden betrokken bij het MFO. Deze samenwerking wordt optioneel aangeboden bij de organisatie van lokale projecten.
Communicatie en gegevensdeling zijn cruciale pijlers van een naadloos transmuraal medicatiebeleid en dus ook van het MFO-pakket. Bovendien worden kwaliteitsindicatoren gekoppeld aan het pakket, zodat deelnemers op een laagdrempelige manier de vooruitgang van het transmuraal medicatiebeleid kunnen volgen en analyseren.
Het MFO-pakket biedt een concrete stap vooruit in het verbeteren van de zorgcontinuïteit en het minimaliseren van medicatiegerelateerde ziekenhuisopnames. Door de samenwerking tussen zorgverleners te versterken en de communicatie te optimaliseren, wordt de patiëntveiligheid verder verhoogd.
Voor meer info over het MFO-pakket kan je contact opnemen met Mare Claeys via mareclaeys.zorgzaamleuven@gmail.com.
