Image
Kinderen laten vaccineren tegen COVID-19 geeft hen niet alleen een betere bescherming tegen het virus, de psychosociale voordelen mogen ook zeker niet over het hoofd gezien worden. Tijdens deze pandemie worden kinderen op dat vlak zwaar getroffen. Vaccinatie kan er mee voor zorgen dat het psychosociaal welzijn van de kinderen verbetert.
We spraken met Prof. Dr. An Bael, kinderarts en voorzitter van de Vlaamse Vereniging Kindergeneeskunde (VVK). Zij legt uit waarom het verminderen van de psychische, emotionele en sociale last bij kinderen volgens haar de belangrijkste reden is kinderen in te enten. Ze vindt ook dat kinderartsen en apothekers met één genuanceerde stem moeten spreken.
Wat maakt volgens u de kindervaccinatie tegen COVID-19 belangrijk?
De kinderartsen beklemtonen dat vaccinatie tegen covid veilig is. En er zijn meerdere goede redenen om het vaccin te willen overwegen.
Ikzelf ben zeker voorstander van vaccinatie bij kinderen: voor mij is de allerbelangrijkste reden vooral het psychosociale welbevinden van het kind. Natuurlijk is vaccineren ook belangrijk en goed voor de collectieve bescherming en het bestrijden van de pandemie. Het is ook goed voor de fysische bescherming van het kind, hoewel slechts weinig kinderen echt zwaar ziek worden. Maar het verminderen van de psychische, emotionele en sociale last vindt ik absoluut de belangrijkste reden om kinderen in te enten.
Sinds het begin van de pandemie, hebben kinderartsen een enorme toevloed gezien in de kinderafdeling van ernstige psychische problemen: veel meer anorexia nervosa, ook meer suïcidepogingen. Anorexie is niet gewoon verdubbeld, maar nog veel meer dan dat. En dat is wellicht het topje van de ijsberg. Deze kinderen moeten uiteraard psychiatrische hulp krijgen, maar die wachtlijsten zijn vaak lang, zodat ze tot bij kinderartsen komen, zeker als het echt levensbedreigend is. Elke pediatrie zit daar mee vast. En dat psychisch gebrek aan welbevinden speelt zich in de maatschappij wellicht veel meer af, gelukkig niet altijd even ernstig, dan we kunnen zien. Vaccinatie tegen covid zal bijdragen om makkelijker scholen open te houden, meer contacten te kunnen behouden, en dat is belangrijk om het welzijn van kinderen te verbeteren.
Het is natuurlijk ook mooi meegenomen dat ernstige ziekte door covid, zo ook cardiomyopathie en multiorgaanfalen ten gevolge van COVID, duidelijk minder voorkomt bij gevaccineerde kinderen. Dus op medisch vlak is vaccinatie ook zeker een voordeel. Dat is vanzelfsprekend ook zo voor kinderen met onderliggende aandoeningen: Bij sommige onderliggende problemen kan een extra virusbesmetting de extra trigger zijn om het kind in het ziekenhuis te doen belanden. Zo kan ook COVID de trigger zijn om iets onderliggends te laten ontsporen.
Tenslotte weten we allemaal dat hoe meer mensen er gevaccineerd zijn, hoe veiliger we zijn en hoe sneller we meer mogelijkheden in het leven kunnen openstellen. Dat geldt ook voor het leven van kinderen. Ze zouden terug kunnen sporten, spelen, veilig naar school gaan en meer.
Op welke manieren staan kinderartsen de vaccinatiestrategie bij?
De Belgische kinderartsen hebben reeds in het begin van de pandemie een task force opgericht waarmee ze tot de dag van vandaag regelmatig samenzitten. Op deze manier zijn ze in duidelijk overleg gebleven met alle stakeholders. Zo hebben de pediaters behoorlijk meegestuurd om bijvoorbeeld de scholen open te houden. Maar in dit hele debat, omdat het zo moeilijk en zo gevoelig ligt, hebben kinderartsen afgesproken om zo weinig mogelijk te polariseren en zo veel mogelijk met één stem te spreken.
Toen het vaccin voor kinderen beschikbaar werd in België, is het Agentschap Zorg & Gezondheid snel in overleg gegaan met onder meer de kinderartsen, om te bekijken hoe de vaccinatie bij kinderen best kon worden aangepakt:
De kinderartsen hebben gepleit voor een kindvriendelijke aanpak, zonder dwang, met vooral de boodschap dat het vaccin veilig is. Er is geen enkele reden om omwille van veiligheid, nevenwerkingen of interactie met geneesmiddelen te twijfelen om het vaccin toe te dienen. Kinderartsen willen echter niet vertellen dat een vaccin zou “moeten”. Het zou namelijk erg zijn als kinderen in dit debat zouden worden meegesleurd.
Kinderartsen pleiten ook dat er geen covid-safe-ticket ingevoerd wordt voor kinderen. Het zou te gek voor woorden zijn als het ene kind bijvoorbeeld wel nog mag gaan zwemmen en het andere niet, omdat ouders wel of niet de keuze maken hun kinderen te laten vaccineren.
Kinderartsen zijn tenslotte in overleg met de vaccinatiecentra. Zo hebben de organisatoren voor vaccinatie in Antwerpen na overleg met de kinderartsen bijvoorbeeld een grote oproep uitgestuurd naar leerkrachten, kinderverpleegkundigen, opvoeders enzovoort om hun hulp te vragen kinderen vriendelijk en gepast te onthalen in de centra. In meerdere vaccinatiecentra fungeren kinderartsen ook als toezichthoudende artsen bij de kindervaccinatie.
Hoe ziet u de rol van apothekers in de kindervaccinatie?
We willen vooral pleiten voor objectieve uitleg en nuance. Wanneer de vraag over kindervaccinatie bij de apotheker komt, hopen we dat hij/zij wijst op de veiligheid van de vaccinatie, en de voordelen. Het kan natuurlijk zijn dat de twijfel blijft bestaan. En dan hoop ik dat de apotheker de patiënt aanraadt om in gesprek te gaan met de arts.
De rol van apothekers in alles wat te maken heeft met kindergeneeskunde is ontegensprekelijk belangrijk. Heel veel patiënten en ouders komen laagdrempelig vragen stellen, veel sneller soms dan bij de arts. Men komt ook vaak bij apothekers terecht om af te toetsen. Ze zijn op die manier dus net zo zeer van belang in verband met gezondheid in de maatschappij als huis- en kinderartsen. Het is dus van belang dat apothekers en kinderartsen met één genuanceerde stem spreken. In die zin zou het te waarderen zijn als apothekers en zorgverleners mee met de kinderartsen aangeven dat kindervaccinatie veilig is.
We moeten samen de voordelen uitleggen van covid-vaccinatie: het voordeel op psychosociaal, preventief en maatschappelijk vlak. Het is aan ons om ouders te helpen er over na te denken. De beslissing ligt bij de mensen zelf: juiste uitleg door onder andere de apothekers, bij meer vragen doorverwijzen naar huisarts en kinderarts.
