26 nov 2025
Eerste Lijn
Mededeling
Onderzoek

Op 24 november bracht VAN collega’s uit het netwerk samen voor de Rondetafel Geïntegreerde Zorg. Binnen het project ondersteuning zorgberoepen, werkt VAN met de ondersteuning van Vlaanderen onder meer rond geïntegreerde en doelgerichte zorg. Vorig jaar voorzagen we in dit kader middelen om lopende én nieuwe initiatieven bij de lokale beroepsverenigingen te versterken die de rol van de apotheker in geïntegreerde zorg exploreren. Zoveel maanden later, biedt dit ontmoetingsmoment de kans om samen in gesprek te gaan, te leren van elkaars initiatieven en ervaringen en na te denken over de toekomst van deze initiatieven en projecten en hoe ze in de toekomst kunnen evolueren naar echte geïntegreerde zorg. 

 

Met een krachtige inleiding zette Dr. Thomas Boeckx (Team Eerste Lijn Departement Zorg Vlaanderen) de toon. Zijn presentatie nam ons mee langs de evolutie van de voorbije jaren, waarin samenwerking steeds centraler kwam te staan en waarin kwetsbare groepen expliciet in beeld bleven. Hij vergelijkt zorgcoördinatie met het functioneren van een team basketbalspelers. Beiden zijn een dynamisch gegeven waarbij niet alleen het zorg- of basketbalteam zelf belangrijk zijn, maar ook heel veel andere factoren, zoals de coördinator. Hij zoomde in op tools zoals VIDIS 2.0, Alivia, en het belang van een performant, gedeeld en digitaal digitaal medicatieschema als belangrijke sleutel. Vooral zijn oproep om het momentum te grijpen, bleef hangen bij de deelnemers.

 

Inspirerende posterbeurs

Tijdens de posterpresentatie kregen de projecten de ruimte om hun aanpak en ambities toe te lichten. Dit maakte het palet aan initiatieven zichtbaar en liet meteen zien hoe breed de rol van de apotheker vandaag reikt binnen geïntegreerde zorg.

De projecten die aan bod kwamen, waren:

 

Apotheia — De envelope-actie – opschaling van het project in regio Limburg

De enveloppe-actie versterkt de informatieoverdracht tussen ziekenhuis en officina, zodat patiënten na ontslag met een correct medicatieschema bij hun apotheker terechtkomen. In 2024 werd het project opgeschaald naar Limburg, waar vijf van de zes ziekenhuizen instapten. Materialen en opleidingen werden voorzien, en de return wordt opgevolgd via maandelijkse cijfers en gescande CNK-codes.

Apotheia — Implementatie-uitbreiding van de apothekersbarometer naar Limburgse regio

De uitbreiding van de diabetesbarometer naar Limburg versterkt de rol van apothekers in populatiemanagement en geïntegreerde diabeteszorg. De barometer ondersteunt datagericht werken, therapietrouwopvolging en samenwerking met andere zorgverleners. Na een proeffase sloten 24 Limburgse apotheken aan. Apothekers waarderen de barometer maar vragen meer autonomie, realtime dashboards en betere patiëntidentificatie.

Apotheia — Kwaliteitsmeting van de dienstverlening in de officina vanuit het cliënt/patiëntperspectief (KWAPO)

De KWAPO-studie onderzoekt hoe patiënten de zorg en dienstverlening in de apotheek ervaren. De vragenlijst werd uitgebreid met een dimensie rond geïntegreerde zorg en getest in Vlaams-Brabant en Limburg. 

Apotheia — Wintertoer Zorgzaam voor Diabetes

De wintertoer ondersteunt multidisciplinaire diabeteszorg in Vlaams-Brabant. Tijdens apotheekbezoeken kregen teams toelichting over lokaal overleg, de diabetesbarometer en de rol van buurtteams. Eenentwintig apotheken namen deel en ontvingen een verslag met aanbevelingen.

De Wase — Optimalisatie transmurale zorg: verbetering communicatie tussen eerste lijn en tweede lijn in het Waasland

Dit project pakt communicatieproblemen aan tussen ziekenhuizen en apothekers na ontslag. Apothekers melden vaak fouten of ontbrekende informatie op voorschriften. Via casussen worden problemen zoals ontbrekende indicaties of UD-voorschriften naar ziekenhuizen teruggekoppeld. Het doel is om software en processen te verbeteren.

KAVA — Haalbaarheid POC-testing voor streptokokken A bij keelpijn

Deze pilootstudie onderzocht of apothekers patiënten met keelpijn veilig kunnen screenen via POC-testing. Apothekers zien de dienst als zinvol en patiënten begrijpen hun aandoening beter. POC-testing helpt antibioticamisbruik vermijden, ondersteunt opvolging en versterkt de samenwerking met huisartsen.

KAVA — Opvolging van diabetes type II patiënten: Haalbaarheidsstudie HbA1c-meting in de apotheek

Deze studie onderzoekt of HbA1c-meting via POCT een haalbare manier is om patiënten met diabetes type 2 op te volgen. Patiënten vullen vooraf een vragenlijst in, krijgen een meting en worden bij afwijkende waarden doorverwezen. Mensen begrepen hun ziekte beter en zochten sneller zorg.

KOVAG — Percentage doorverwijzing na COPD-case finding via risicovragenlijst en microspirometrie

Dit project onderzoekt of apothekers mensen met verhoogd COPD-risico kunnen opsporen via CAPTURE en microspirometrie. COPD wordt vaak laat ontdekt, en de apotheek vormt een laagdrempelige plek voor screening en rookstopadvies. Bij afwijkende waarden volgt doorverwijzing.

KOVAG — Veilig zwanger: Sensibilisatieprogramma voor vrouwen op medicatie met teratogene effecten

Veilig Zwanger ondersteunt vrouwen die teratogene medicatie gebruiken. Een pop-up zal apothekers helpen risicopatiënten te identificeren en gesprekken te voeren over anticonceptie, medicatiegebruik en doorverwijzing.

pharmacy.brussels — Project doelgerichte en geïntegreerde zorg

Dit project versterkt gezondheidsgeletterdheid in Brussel en stimuleert samenwerking tussen zorg- en welzijnsprofessionals. Er werd een e-learning en interprofessioneel overleg ontwikkeld, met casussen per thema.

VAN Werkgroep MvdP — Maand van de preventie: Valpreventie

De Maand van de Preventie 2024 focuste op valpreventie. VAN en EVV ontwikkelden materialen en een webinar, en apothekers registreerden interventies via zorgcodes. De resultaten tonen dat valpreventie in de apotheek haalbaar is, al is een bredere verankering wenselijk. Samenwerking met huisartsen verhoogt de impact.

 

Inzichtvol debat

Tijdens de posterpresentaties en het aanvullende debat ontstonden heel natuurlijke gesprekken. Veel aanwezigen herkenden gelijkaardige uitdagingen. Zoals het belang van wederkerigheid tussen disciplines, de zoektocht naar betere informatiedoorstroming en het inzicht dat data pas waarde krijgen wanneer ze bruikbaar zijn in de praktijk.

Later op de dag verschoof de focus naar de toekomst. Gesprekken gingen over de vraag hoe projecten verder kunnen doorgroeien naar geïntegreerde zorg en hoe we als sector kunnen vermijden dat goede initiatieven onzichtbaar blijven op microniveau. De reflecties raakten vaak dezelfde kern: zorgteams functioneren pas goed wanneer partners elkaar kennen, wanneer afspraken helder zijn. Het is ook belangrijk dat de burger weet wat een apotheker voor hem of haar kan betekenen

Tegelijk werd duidelijk dat de timing gunstig is. Zowel op Vlaams als federaal niveau staat geïntegreerde zorg stevig op de agenda 

Opvallend was hoeveel energie er ontstond doordat deelnemers tijd namen om echt naar elkaar te luisteren. Onderweg kwamen nieuwe verbanden in beeld, verfijnden projectteams hun ideeën en groeide het besef dat de rol van de apotheker in geïntegreerde zorg nog veel kan winnen aan zichtbaarheid en impact. 

De rondetafel bewees hoe waardevol het is om projecten en inzichten samen te brengen en ruimte te creëren voor reflectie en ambitie. Dank aan iedereen die betrokken was en zijn expertise en enthousiasme heeft gedeeld. Met deze inzichten op zak bouwen we verder aan geïntegreerde zorg die werkt voor elke patiënt, in elke buurt en met apothekers die hun plek hebben als herkenbare en deskundige partner in het zorgteam.