Het Agentschap Zorg en Gezondheid en het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin zijn gefuseerd tot het Departement Zorg. Zo worden de Vlaamse bevoegdheden rond zorg en welzijn verenigd. Voor de fusie was Dr. Dirk Dewolf administrateur-generaal bij het Agentschap Zorg en Gezondheid. Hij vierde recentelijk zijn 65ste verjaardag en zette een punt achter zijn rol. Sindsdien wordt hij opgevolgd door Karine Moykens, die nu de topvrouw is van de grote fusie binnen het de Vlaamse overheidsdiensten. Het VAN-netwerk wenst de nieuwe secretaris-generaal alvast veel succes en kijkt uit naar een ongetwijfeld aangename samenwerking.
We mogen ook terugkijken op een even mooie samenwerking met Dirk. We spraken met hem over zijn ervaring met het VAN-netwerk, zijn mening over een structureel overleg met zorgverstrekkers en zijn visie op de apotheeksector.
Hoe heb jij de samenwerking met VAN de voorbije jaren ervaren?
Ik kan onze samenwerking in de voorbije tien jaren niet anders beoordelen dan erg positief. Hilde Deneyer en ik zijn allebei woonachtig in Overijse en we kenden elkaar al, zelfs vooraleer onze paden professioneel kruisten. Dat soort contact en bekendheid helpt. Hilde is een kuitenbijter en erg gedreven. Er staat natuurlijk een heel netwerk achter. Marleen Haems is ook steeds goed gedocumenteerd. Samen met hun bestuur vormen Hilde en Marleen een stevige falanx.
VAN heeft de Vlaamse apotheker op de politieke en administratieve kaart gezet en als ik erop terugblik, besluit ik dat dat altijd op een hardnekkige maar correcte manier verlopen is. VAN is ook een prominent lid van VIVEL en het Vlaams Instituut voor de Eerste Lijn. Die broodnodige dialoog binnen de schoot van VIVEL met de andere partners in de eerste lijn is erg belangrijk om tot geïntegreerde zorg te kunnen komen.
Als ik het goed begrijp, zie je een "copy paste" van het RIZIV-model niet zitten. Wat is jouw alternatief om met zorgverstrekkers een structureel overleg in te plannen?
De werkwijze van het RIZIV is historisch gegroeid en sterk beïnvloed geworden door de conflicten tussen artsenvertegenwoordigers en ziekenfondsen in de zestiger jaren. Intussen zitten we niet meer in een paritaire context van de twee genoemde partijen maar in een nieuwe constellatie met een patiënten- of burgerbeweging die haar plaats opeist, de zorgaanbieders, zoals ziekenhuizen en de woonzorgsector, en een overheid die assertiever moet ageren vanuit budgettaire en kwaliteitsmotieven.
Voor alle duidelijkheid, er bestaat nog geen uitgekiend Vlaams alternatief. Vlaanderen beïnvloedt het inkomen van de apothekers of andere eerstelijnsverstrekkers ook niet in de huidige fase van de bevoegdheidsverdeling op vlak van gezondheidsbeleid. Indien die politieke situatie inzake bevoegdheden wijzigt, zal wellicht de samenstelling evenals het aantal commissies er respectievelijk anders en meer afgeslankt uitzien.
Het is natuurlijk aan de politici, niet aan een ambtenaar, om daarover beslissingen te nemen.
Hoe zie jij de rol van de lokale apotheker evolueren naar de toekomst op lange termijn?
Het moet gezegd worden, de apotheker is voor de burger de meest bereikbare professional van de eerstelijnszorg geworden. Tal van vragen en problemen kunnen in de apotheek een antwoord krijgen, zonder afspraak. Op die manier vervult de apotheker een zeer belangrijke opvang- en adviesfunctie. Het valt mij op hoe mensen onbevangen en zonder schroom hun problemen toevertrouwen aan hun lokale huisapotheker. Het gaat om veel meer dan “pillen afleveren”. Strategisch vind ik het concept van de huisapotheker in dit opzicht bijzonder goed gekozen en sterk.
En vergeet zeker niet de evoluties die we nu al hebben gezien op een korte tijd. Vijf jaar geleden had niemand zich kunnen inbeelden dat apothekers zouden vaccineren. Vandaag is dat een realiteit. De apothekers hebben zich als farmaceutisch expert ook bijzonder verdienstelijk gemaakt in de vaccinatiecentra tijdens de COVID-crisis. De flexibele positionering van de apotheker in een snel wijzigende samenleving en dito zorgsysteem doen mij de toekomst positief bekijken.
Wat zou jouw belangrijkste advies zijn voor de apotheeksector?
Ach, wie ben ik om de apothekers te adviseren? Die pretentie heb ik niet, maar het mag wel duidelijk zijn dat een aantal uitgangspunten of principes moeilijk weerlegbaar zijn.
We moeten onthouden dat het belang van de patiënt of burger voorop staat in het gezondheidsbeleid, zoals dat ook altijd geweest is. De problemen waar mensen mee kampen in de 21e eeuw zijn complex. Multimorbiditeit en mentale problemen zijn maar een paar voorbeelden van moeilijkheden die nog steeds een knelpunt zijn om goed aan te kaarten. Ze vergen doorgaans een geïntegreerde en multidisciplinaire aanpak. Iets waar ook de apotheker zeer goed in moet zijn. Tenslotte zal de overheid gedwongen moeten worden om transparant te communiceren over alle uitgaven inzake gezondheidszorg en zal spaarzaam met overheidsmiddelen moeten omspringen.