Image
De jaarlijkse evaluatie van de Vlaamse bevolkingsonderzoeken naar kanker toont positieve resultaten, maar ook enkele uitdagingen. Voor het eerst werd in 2023 de doelstelling van meer dan 65% participatie gehaald bij de onderzoeken naar borstkanker en baarmoederhalskanker. Al blijft het onderzoek naar dikkedarmkanker nog wat achter. Vooral jongere leeftijdsgroepen nemen minder deel. De apotheker kan, als laagdrempelige en vertrouwde zorgverlener, een ondersteuningsrol spelen om de participatiegraad te verhogen.
Bij het bevolkingsonderzoek naar dikkedarmkanker is er een lagere deelname in de leeftijdsgroep van 50-54 jaar. Slechts 42,7% van deze groep deed een stoelgangtest, wat nog steeds ruim onder het gemiddelde van 51,9% voor de totale populatie ligt. Het percentage gescreende mannen is vooral laag bij 50-54-jarigen (38,9%) vergeleken met de 50-54-jarige vrouwen (46,8%).
De resultaten tonen ook het belang van screening. Bij 6,2% van de deelnemers werd een afwijkend resultaat vastgesteld, waarvan 72% van de nieuwe gevallen in een vroeg stadium dikkedarmkanker werd ontdekt. Toch blijkt dat ongeveer 15% van de mensen met een afwijkend testresultaat geen vervolgonderzoek liet uitvoeren. Tenslotte namen een kwart van de doelgroep (50-75-jarigen) nog nooit deel aan het onderzoek.
Rol van de apotheker
VAN ziet preventie als een prioriteit om ernstige gezondheidsproblemen te voorkomen en de belasting van de zorg in de toekomst te reduceren. Apothekers hebben door hun toegankelijkheid en het vertrouwen van de patiënt een unieke positie om sensibilisering rond bevolkingsonderzoeken te versterken. Eén van de mogelijkheden om apothekers te laten bijdragen aan een verhoogde participatie in het bevolkingsonderzoek is de ontwikkeling van een datastroom via Farmaflux, die apothekers alerteert over burgers die uitgenodigd werden voor een screeningsonderzoek maar er nog niet op ingingen. Met een gericht gesprek zou de apotheker dan de burger kunnen informeren over de relevantie van het bevolkingsonderzoek. Ook via folders, affiches en persoonlijke uitleg kan de apotheek gerichte info en begeleiding geven.
Hierdoor kan de apotheker helpen om alle doelgroepen beter te bereiken en bijdragen aan een bredere bewustwording van preventieve zorg.
