Image
Nadat Hilde Deneyer ruim 12 jaar aan het roer stond, neemt het Vlaams Apothekers Netwerk officieel afscheid van haar als algemeen directeur. Hilde zette zich jarenlang met passie, enthousiasme en overtuiging in om VAN mee uit te bouwen tot de sterke netwerkorganisatie die ze vandaag is. Steeds met het hoofddoel om de lokale (huis)apotheker te vertegenwoordigen bij de Vlaamse overheid en andere partners binnen de gezondheids- en welzijnszorg. Onder haar directeurschap slaagde VAN erin om zich als regionale koepel van apothekersverenigingen te ontwikkelen tot een gevestigde waarde en belangrijke stakeholder binnen het zorg- en welzijnslandschap. Tevens zorgde ze voor een impactvolle communicatie waardoor VAN en de Vlaamse apotheker mee op de kaart werden gezet.
Terwijl we Hilde uitzwaaien, kijken we ook naar de toekomst van het VAN-netwerk onder nieuw leiderschap. Marleen Haems, coördinator van de VAN focusdomeinen Vaccinatie en Transmurale Zorg, zal namelijk ad interim de taak van algemeen directeur invullen. Dirk Vos, voorzitter VAN, kijkt alvast uit naar deze nieuwe samenwerking. In dit artikel gaan we in gesprek met Hilde, Marleen en Dirk, blikken we terug op een fijne samenwerking en kijken we uit naar een nieuwe toekomst.
De start van VAN
Het initiatief om VAN op te richten ontstond in 2011, toen opgemerkt werd dat de lokale (huis)apotheker in het Vlaamse zorg- en politieke landschap ondergewaardeerd werd. Dit inspireerde de Vlaamse beroepsverenigingen om het Vlaams Apothekers Netwerk op te richten, met als doel de belangen van Vlaamse (huis)apothekers en de sector te versterken. Hilde was hierbij een drijvende kracht. “Het beroep van de Vlaamse lokale (huis)apotheker is de laatste jaren enorm geëvolueerd”, vertelt Hilde. “Er was een toenemende erkenning van de apotheker door het Vlaamse beleid, met ministers zoals Vanackere, Vervotte, Vandeurzen, Beke en Crevits en hun respectievelijke kabinetten. Dit werd ondersteund door onder meer Dirk Dewolf (leidend ambtenaar van het toenmalige Agentschap) en Karine Moykens (secretaris-generaal van het departement WVG). Dankzij deze constructieve contacten zijn we betrokken geraakt bij verschillende impactvolle projecten met steun van de Vlaamse overheid.” Elke dag bracht Hilde verrassende ontdekkingen, nieuwe kansen, onverwachte wendingen en ontmoetingen met inspirerende mensen. “Ik maak deel uit van een boeiend netwerk van collega zorgverleners, zelfstandigen, vrije beroepers, beleidsmakers en ondernemers. Het prikkelt me telkens weer om nieuwe dynamieken te begrijpen en mee te vormen.”
Dirk Vos, voorzitter VAN, blikt ook met plezier terug op de eerste jaren van Hilde's leiderschap op de organisatie. "Toen VAN werd opgericht, was ik voorzitter van het Limburgs Apothekersverbond (KLAV)," zegt Dirk. "In die tijd werd er maximaal invulling gegeven aan regionale bevoegdheden in Vlaanderen, en er was behoefte aan een éénduidig aanspreekpunt met de apotheeksector." Hij legt verder uit dat Hilde, met haar ruime ervaring in politiek lobbywerk bij APB, de perfecte kandidaat was voor de rol van algemeen directeur. "Het implementeren van een netwerkorganisatie als model binnen VAN was de eerste uitdaging. De wisselwerking tussen Hilde als gezicht van VAN en de lokale verenigingen heeft goed uitgepakt om de positie van de Vlaamse apotheker te versterken."
Marleen Haems neemt nu ad interim de rol van Hilde als algemeen directeur over. Reeds vele jaren is zij bij VAN actief betrokken. Voor haar begon het met de verschillende campagnes rond zelfzorggeneesmiddelen, die gebaseerd waren op een samenwerking tussen de verschillende Vlaamse beroepsverenigingen. “‘Vraag het aan je apotheker, dan weet je het zeker’ was toen de slogan waarmee we meerdere jaren aan de slag gingen en waarmee we de apotheker verankerden als raadgever bij het gebruik van voorschiftvrije geneesmiddelen”, vertelt Marleen. Bij het ontstaan van VAN werd dit op natuurlijke wijze opgenomen als activiteit, waardoor Marleen snel betrokken raakte. Daarna volgde er nog veel andere functies; van de eerste Top van de Apotheker, tot coördinator van de focusdomeinen Vaccinatie en Transmurale zorg. “Het ging telkens om grote Vlaamse projecten, met veel deelnemende collega’s, in een breed werkveld. En dat boeit me geweldig. Algemeen directeur bij VAN, zij het ad interim, past hier uitstekend bij en is daarvan een logisch gevolg. Het maakt het mogelijk om in overleg met diverse stakeholders, zorgverleners en collega’s nog beter de apotheker te verankeren in de eerstelijn”, aldus Marleen.
De evolutie van VAN
Er zijn enkele speciale momenten in haar tijd bij VAN die er voor Hilde uitspringen. “Allereerst was het mooi om te zien dat onze sector eindelijk meer erkenning kreeg. Ook het moment waarop Minister Vandeurzen advies aan de Koninklijke Academie voor Geneeskunde vroeg en dit uiteindelijk leidde tot het KB ‘de apotheker vaccineert’, was voor mij een belangrijke mijlpaal. Tijdens de coronacrisis hebben we bovendien goed samengewerkt en waardering gekregen van allerlei mensen die er toe doen. En laten we niet vergeten hoe we als apothekers steeds meer erkend worden als kwaliteitsvolle toegankelijke zorgverleners, vooral door projecten zoals #CAVAsa en suïcidepreventie.” Natuurlijk waren er ook wel wat minpunten. Voor Hilde was zeker de traagheid van bepaalde processen een uitdaging. “Ik ben zelf iemand die het liefst alles snel voor elkaar wil hebben, al bleek dat soms niet helemaal haalbaar te zijn.”
VAN houdt zich nog steeds bezig met Vlaamse beleidsdomeinen zoals de organisatie van thuiszorg, de eerste lijn en preventie. Hilde benadrukt ook de projectmatige erkenning die het netwerk over de laatste jaren heeft gekregen. "Door deze projecten, van eenlijn.be tot #CAVAsa, hebben we de Vlaamse apotheker echt op de kaart gezet," voegt ze eraan toe.
Hilde heeft het VAN-netwerk uitgebouwd tot wat het nu is. “Iedereen kent VAN, het netwerk staat overal bovenaan in de contactenlijst en wordt zeer vaak geconsulteerd”, zegt Marleen. “Het opgebouwde netwerk is van onschatbare waarde en is een uitstekende basis om op voort te bouwen. Daarnaast heeft Hilde ook de beroepsverenigingen weten te overtuigen dat wij allen samen het VAN-netwerk vormen en dat enkel met gezamenlijke inspanningen zaken kunnen gerealiseerd worden.”
De toekomst van VAN
Over haar visie op de toekomst van het VAN-netwerk in een steeds veranderende zorglandschap, benadrukt Hilde het belang van aanpassing en actie. “De wereld van morgen heeft behoefte aan health care heroes. Een grote uitdaging daarbij is om voldoende medewerkers in onze sector te hebben”, vindt Hilde. Ze pleit voor het bespreekbaar maken van nieuwe concepten zoals praktijkassistenten en flexijobbers in de apotheek om de sector te versterken. De niet-kerntaken kunnen volgens haar prima worden uitbesteed aan andere deskundigen in een apotheek van morgen. Wel hoopt ze dat de Vlaamse huisapotheker een onmisbare schakel blijft in het zorglandschap, lokale zorgnetwerken en in elke zorgzame buurt. “De lokale (huis)apotheker neemt steeds meer nieuwe diensten op. Op het Vlaamse niveau is kwaliteitsvolle medicatiebeleid in woonzorgcentra een gedeeld aandachtspunt voor artsen, apothekers en woonzorgcentra. In de ideale wereld wordt de apotheker een partner van de CRA (coordinerend raadgevend arts) en wordt deze extra dienst door de regio gefinancierd. Net zoals de extra tijd die apothekers investeren in preventie.”
Verder hoopt Hilde dat het VAN-netwerk zal blijven faciliteren in het leggen van verbindingen, het beïnvloeden van beleid, het bevorderen van samenwerking en innovatie, en het ondersteunen van gedeeld leiderschap. “Ook is er nog ruimte voor een interfederale aanpak en bilaterale akkoorden. Kortom, niet alleen denken, maar doen!”
Dirk deelt deze visie van de toekomst. "VAN blijft het aanspreekpunt voor de apotheeksector in Vlaanderen," benadrukt hij. "Lobbywerk en de netwerkstructuur zorgen ervoor dat we als apotheeksector een volwaardige speler zijn in het Vlaamse gezondheids- en welzijnslandschap." Hij vindt dat deze positie behouden ook een uitdaging zal zijn, vooral gezien de verschillen in de organisatie van de gezondheidszorg tussen Vlaanderen, Brussel en Wallonië. "Het zal belangrijk zijn om samen met alle Vlaamse verenigingen, APB en andere regionale koepels te werken aan het verder op de kaart zetten van de Vlaamse apotheker.”
Nieuw leiderschap
Marleen is gekozen als tijdelijke algemeen directeur om het pad te effenen naar een nieuwe toekomstige opvolger. Dirk beschrijft haar als een sterke persoonlijkheid met een uitgesproken mening en veel ervaring. "Al deze eigenschappen, samen met de gave om dit behapbaar over te brengen, zowel intern als extern, zijn de sleutel tot succes. Een goede verstandhouding en wisselwerking met de bestuurders zijn ook essentieel, het profiel van een echte diplomaat is dus cruciaal voor deze rol."
Gelukkig is Marleen inderdaad diplomatiek ingesteld. Ze wil tijdens haar tijdelijke mandaat vooral werken aan focus en vertrouwen. “Volgens mij moet VAN zijn focuspunten duidelijk kiezen, dat moeten onderwerpen zijn waarvan we denken dat ze al een zekere maturiteit hebben bereikt en klaar zijn om breed te worden uitgerold”, verklaart ze. “Waarvan blijkt dat ook overheden en andere stakeholders bereid zijn de meerwaarde en openingen aan de onderhandelingstafel te zien. Welke focuspunten dat moeten zijn, zal bepaald worden samen met alle beroepsverenigingen die lid zijn van VAN.”
Moet het apothekerskorps zich tot enkel deze domeinen beperken? Volgens Marleen absoluut niet. “Er zijn veel andere interessante onderwerpen. Vaak worden die opgenomen door lokale beroepsverenigingen. Dat moeten we absoluut stimuleren. Ik noem dit ‘broeikasprojecten’. Laat die groeien, en wanneer ze groot genoeg zijn, kan VAN het optillen in samenwerking met de beroepsvereniging(en) tot het Vlaamse niveau. En laat ons elkaar ervan op de hoogte houden, zodat we ze op tijd op de agenda bovenaan kunnen zetten.”
Dit alles moet volgens Marleen gebeuren in een geest van vertrouwen zodat VAN met elke apotheker, beroepsvereniging en onderhandelingspartner constructief kan werken aan de zorg van morgen. Daarnaast moet VAN de hele evolutie in de Vlaamse en Belgische zorg volgen, waken over de belangen van apothekers, tijdig reageren en de apotheker op de kaart zetten waar nodig. Met aandacht voor de mogelijkheden van de lokale huisapotheker, maar zonder te overbevragen.
“Als ‘focus’ en ‘vertrouwen’ in de brede zin van het woord gerealiseerd zijn, dan is VAN wellicht klaar voor een volgende stap”, aldus Marleen.
Het hele VAN-netwerk is Hilde zeer dankbaar voor een aangenaam decennium van samenwerking en wenst haar veel succes in haar volgende hoofdstuk!
