35% van de Belgen vindt het moeilijk om informatie over hun gezondheid te verkrijgen, te begrijpen en te gebruiken. 10% vindt dat ze niet over de vaardigheden beschikken om zich goed op de hoogte te stellen van gezondheidsgerelateerde zaken.
Op 12 juni vond de eerste HealthNest Conferentie plaats met als thema 'Capacity building en Impactvolle Partnerships'. Er werden plenaire sessies gehouden als bewustwording en inspiratie. Aanwezigen konden breakout-sessies volgen om nieuwe kennis op te doen en er was een non-stop forum waar organisaties actief in de gezondheidsgeletterdheid hun initiatieven konden toelichten via postersessies. De aanwezige collega’s van het VAN-netwerk zijn zeer enthousiast over wat ze gezien en gehoord hebben. Ze leerden ook enkele nuttige tips over hoe de apotheker de gezondheidsgeletterdheid bij patiënten kan verbeteren.
De apotheker was goed vertegenwoordigd op deze eerste HealthNest Conferentie, vindt Nele Schoenmaekers, medewerker VAN Focusdomein Preventie. “Dagelijks komen we in contact met patiënten die extra ondersteuning nodig hebben bij hun gezondheidsvaardigheden. Denk bijvoorbeeld aan een vrouw die de taal niet spreekt, een man die niet kan lezen of een student zonder medische achtergrond. Onze patiënten zijn divers en het is belangrijk dat we er zijn voor hen allemaal.”
Michael Storme, Vicevoorzitter APB, was voorzitter van een break-out sessie. Hij had het over hoe je gezondheidsgeletterdheid incorporeert in de missie, visie en beleid van je organisatie. Hij ronde de sessie af op een manier die het perfect samenvat voor hem. “Start slow with the coalition of the willing but aim high! Put Health literacy in your mind and keep it there forever.”
Stijn Lazeure, bestuurder VAN en medewerker VAN Focusdomein Communicatie, vond het ook een zeer interessant congres met cijfers die voor zich spreken. “We bereiken veel mensen niet als het gaat om gezondheidsadvies omwille van verschillende redenen”, vertelt Stijn. “Een van de sleutelboodschappen was ook: ‘vergeet niemand’! Ik volgde onder meer een interessante sessie van het ziekenhuis in Tienen over hoe ze 15 patiënten of hun omgeving mee betrekken in het beleid en alles zeer helder terugkoppelen naar hen als bepaalde initiatieven niet kunnen uitgevoerd worden.”
Stijn woonde ook de boeiende afsluitende sessie bij met VRT journalist, Tim Verheyden, over misinformatie en de mogelijke gevolgen van nepnieuws met de link naar Healthnest Literacy. “Het was een boeiend congres met stof om na te denken hoe we diverse projecten kunnen uitrollen om de gezondheidsgeletterdheid en -vaardigheden in de zorg te verbeteren”, aldus Stijn.
Ann Herzeel, huisapotheker en bestuurder VAN, vond de uiteenzettingen door Kristine Sorensen en Tim Verheyden in verband met Health Literacy, digital literacy en desinformatie zeer inspirend. “Ik ben ook heel tevreden over de zeer mooie interacties in de boeiende break-out sessies. Deze zullen in een White paper worden gegoten. Weer een stap naar het op de agenda zetten van het belang van Health Literacy”.
Tips voor gezondheidsgeletterdheid
Onze aanwezige collega’s gingen in gesprek met verschillende actoren in de gezondheidszorg waaruit ze een paar interessante adviezen kunnen concluderen.
Ten eerste is het belangrijk voor een huisapotheker om tijd te nemen om patiënten goed te informeren en educatie te bieden over geneesmiddelen en gezondheidszorg. Leg uit hoe ze betrouwbare informatie kunnen vinden en welke bronnen ze kunnen raadplegen. In tijden waar sociale media en artificiële intelligentie de bovenhand nemen, is het moeilijk om te weten wat waar is of niet. Nepnieuws verspreidt zich overigens zes keer sneller dan de waarheid. Benadruk het belang van het raadplegen van een zorgprofessional voor gepersonaliseerd advies. “We zijn vertrouwenspersonen en moeten ons bewust zijn van deze rol”, zegt Nele.
Zoek Gezond kan hierbij helpen. Dat is een nieuwe applicatie en website die je kan adviseren aan patiënten. Het werkt als zoekmachine die betrouwbare medische info kan bieden. Het is gratis beschikbaar en ondersteund door Domus Medica.
Een tweede nuttige tip is dat pictogrammen kunnen worden gebruikt om medicatie-instructies visueel weer te geven. Zo kunnen patiënten de informatie beter begrijpen en onthouden, waardoor de juiste inname van medicijnen wordt bevorderd. “Dit vraagt slechts enkele extra minuten van onze tijd”, zegt Nele. “Het gebruik van heldere taal en visuele ondersteuning kunnen een grote stap voorwaarts betekenen in het zorgproces van de patiënt.”
Ken je de communicatietool Picto Pharma al? Het werd ontworpen in de Brusselse apotheek als handig hulpmiddel om te communiceren. De steekkaart van Apotheek.nl is ook een bijzonder goede hulp.
Tenslotte blijft het belangrijk om in dit hele verhaal de patiënt te betrekken. “Patiënten moeten grip krijgen op hun eigen gezondheid en wij kunnen hier een ondersteunende rol innemen, maar de individualiteit van de patiënt blijft cruciaal. Denk na over wat onze patiënt wil en hoe hij/zij geholpen wil worden”, aldus Nele.