4 feb 2023
Eerste Lijn
Partner
Preventie
Sensibilisatie
Image
jeremie.jpg

In het kader van Wereldkankerdag  zal Jeremie Vaneeckhout, Covoorzitter Groen en Vlaams Parlementslid, binnenkort een bezoek brengen aan de apotheek van David Vergucht. Daar zal hij een beeld krijgen van de moderne apotheek, farmaceutische zorg, nieuwe diensten en meer. Volgens Jeremie mag de rol van de apotheker verder evolueren, ook op vlak van kankerzorg. David heeft zelf een moeilijke strijd met kanker achter de rug en zal dus een uniek inzicht geven in de preventie en begeleiding in de apotheek.

Jeremie vertelt ons over zijn verwachtingen van het bezoek en zijn visie op de toekomst van de apotheker in het zorglandschap.

 

Wat verwacht u van het apotheekbezoek?

Iedereen zegt het; we moeten meer werken aan preventie en onze zorg meer geïntegreerd organiseren. Voor Groen betekent dat buurtgerichte zorg in zorgzame buurten. Hoe ziet David dat als apotheker en als genezen kankerpatiënt? Wat zijn de belangrijkste hinderpalen? Is dat de vergoeding, het wettelijk kader, de houding van de patiënt of die van andere zorgverleners? Wat hebben apothekers nodig om de beste zorg te bieden? Daar ben ik wel benieuwd naar. De vinger aan de pols houden bij mensen die met 2 voeten in de dagelijkse praktijk staan, is belangrijk als je over beleid nadenkt. Zeker in de gezondheidszorg!

 

Hoe ziet u de rol van de lokale huisapotheker in de preventie en behandeling van kanker?

De huisapotheker is voor Groen een beetje zoals de huisarts, een vast lid in het zorgteam van zowat iedere burger. Hij heeft een belangrijke rol om het medicatiedossier en de farmaceutische zorg van zijn patiënten mee te beheren, maar ook als laagdrempelig aanspreekpunt voor allerlei vragen en zorgen in verband met gezondheid in het algemeen. Voor ons mag de huisapotheker nog meer een proactieve rol opnemen om de levenskwaliteit van de patiënten te verbeteren en vooral ook goed te houden. Zijn laagdrempeligheid geeft opportuniteiten om aan preventie te doen. Advies over een gezonde levensstijl, bescherming van de huid, begeleiding bij rookstop, sensibilisering voor vaccinatie en ongetwijfeld nog veel meer.

Zeker wat vroegdetectie en oriëntatie betreft, kan de huisapotheker een echte toegevoegde waarde hebben. Ik denk bijvoorbeeld aan een project van een paar jaar geleden om pigmentvlekken in de gaten te houden en niet ontaarden tot melanomen. En als er dan iets niet helemaal ok is, kan je als huisapotheker mensen ook informeren en motiveren om de volgende stappen te zetten. Onlangs konden we nog in de krant lezen dat maar de helft van de mensen die uitgenodigd worden voor een bevolkingsonderzoek ook effectief op die uitnodiging ingaat. Niet onlogisch als je weet dat die met de post komt. Een vertrouwde zorgverlener, zoals de huisapotheker, zou mensen kunnen motiveren om mee te doen.

Bij de behandeling van kanker staat de apotheker vaak buitenspel, terwijl de interactie tussen de thuismedicatie en de oncologische behandeling toch erg relevant is. Daar lijkt mij nog heel wat ruimte voor verbetering te zijn. Misschien kunnen bepaalde oncolytica wel via de huisapotheker aan ambulante kankerpatiënten afgeleverd worden? Het zou goed zijn als ook in zo'n behandelingstraject de huisapotheker systematisch in het zorgteam en het behandelingsplan betrokken wordt. Of toch op zijn minst in de medicamenteuze behandeling van ambulante patiënten om interacties tussen de oncolytica in het ziekenhuis en de thuismedicatie te helpen bewaken.

 

Wat kan de Vlaamse overheid volgens u doen om de behandeling en preventie van kanker bij te staan of te verbeteren? Denkt u dat de rol van apothekers hierbij best mee evolueert?

We vragen ons luidop af hoe we op dat gebied inderdaad meer kunnen doen in Vlaanderen en België, maar natuurlijk niet alleen in de apotheek of zelfs in de gezondheidszorg. Heel veel factoren die de gezondheid en zeker ook het kankerrisico bepalen, vallen immers buiten het bereik van de gezondheidszorg. Een gezonde omgeving, gezonde voeding, beweging en mobiliteit, stress op het werk en welbevinden op school. Het zijn allemaal cruciale factoren om je goed in je vel te voelen. En te blijven voelen. Vlaanderen heeft heel wat bevoegdheden op die domeinen die op dit moment verre van ideaal opgenomen worden.

Er gebeurt natuurlijk ook wel wat: HPV-vaccinatie wordt veralgemeend, er zijn de bevolkingsonderzoeken voor borstkanker en colonkanker. Vanuit Gezond Leven en de Logo's wordt er heel wat campagnemateriaal voor sensibilisering aangemaakt. Toch vinden we dat het meer en beter kan. Preventie is een gemeenschapsbevoegdheid, maar het blijft nog steeds steken in campagnes en projecten. Constructieve samenwerking met de federale en lokale overheden is nodig om het hele scala (van primaire over secundaire tot tertiaire preventie) op te bouwen en waar te maken. Dat lukt niet zonder samenwerkingsfederalisme.

Apothekers maken ook deel uit van de eerstelijnsnetwerken en moeten - wat ons betreft - dus ook betrokken worden in de opbouw ervan. Daarom is het goed dat ten minste al chronische patiënten een huisapotheker kunnen kiezen. Die moet dan ook een concrete verantwoordelijkheid opnemen in het zorgteam van zijn patiënt, logischerwijs in eerste instantie vooral in het medicatiebeheer. De recente invoering van medicatienazicht voor gepolymediceerde patiënten is een stap in de goede richting. Maar daar hoeft het zich absoluut niet toe te beperken. Apothekers zien soms als eerste dat het niet goed gaat met iemand. Dat kan puur over lichamelijke gezondheid gaan, maar ook over mentale moeilijkheden, armoede of beginnende verslavingen. Ik denk bijvoorbeeld aan het CAVASa-project. 

Voor Groen mag de rol van de apotheker dus zeker verder evolueren. Met de overbelasting en het personeelstekort in de zorg in gedachten moeten we durven nadenken over een andere manier om taken in de zorg te verdelen: veel meer op basis van competentie en beschikbaarheid in plaats van de rigide en exclusieve bevoegdheden op basis van diploma die we nu kennen. Vaccinatie door apothekers is bijvoorbeeld een interessant experiment, dat goed lijkt te lopen. Als laagdrempelig gezondheidscentrum, is een apotheek veel meer dan een plek waar je aan geneesmiddelen en gezondheidsproducten geraakt. In overleg met de sector en met andere zorgverleners willen we daar met Groen mee aan werken.