Image
Collega Marie Van De Putte heeft samen met Gijs Van Pottelbergh bij het Federaal Parlement een pleidooi gehouden over een totaalaanpak van Atherosclerotische hart- en vaatziekten (ASCVD), waar een populatiegerichte data gestuurde gezondheidszorg cruciaal in zijn. De hoorzitting werd ook bijgestaan door onder meer Nathalie Muylle (CD&V) en Dr. Daniel Bacquelaine.
Marie beschrijft het belang van een grondige aanpak:
Atherosclerotische hart- en vaatziekten (ASCVD) hebben een enorme impact op de gezondheid van de Vlaamse bevolking. ASCVD zijn aandoeningen van hart en bloedvaten als gevolg van atherosclerose, het chronische proces van adervetting- en verkalking met vernauwing van de bloedvaten. Cardiovasculaire aandoeningen (CVD) zijn samen met kanker de belangrijkste doodsoorzaak in België, elk verantwoordelijk voor 25% van de sterfgevallen. Hoewel het sterftecijfer even hoog is, worden er weinig initiatieven genomen om het aantal gevallen van CVD te verminderen, in vergelijking met de overvloed aan initiatieven voor kanker. De grote gezondheidslast van ASCVD wordt ook weerspiegeld in de kost die ASCVD met zich meebrengt, namelijk €1.8 biljoen in gezondheidszorguitgaven en meer dan €2 biljoen aan productiviteitsverlies. Om de algemene mortaliteit in België aan te pakken, moet de sterfte ten gevolge van CVD, waarvan ASCVD de meest prevalente zijn, dalen. ASCVD is daarom een uitstekende kandidaat voor PHM. Door het trage verloop van de ziekte kunnen monitoring, preventie, vroegtijdige opsporing en vroegtijdig ingrijpen (preventie) een enorme impact hebben op de mortaliteit en de ziektelast. Verder zijn de risicofactoren en klinische gegevens die voor ASCVD moeten worden gevolgd veelomvattend voor de totale gezondheidsstatus van een individu. Daarbij wordt een brede dekking van de bevolking gegarandeerd vanwege de hoge klinische en subklinische prevalentie van ASCVD. PHM voor ASCVD heeft een immens potentieel om de ziektelast en de algehele mortaliteit te verlagen, en biedt tegelijkertijd mogelijkheden voor toekomstige uitbreiding naar andere ziektedomeinen.
Waarom population health management voor ASCVD essentieel is voor Vlaanderen Een vergrijzende bevolking, toenemende multi-morbiditeit, stijgende kosten voor gezondheidszorg en een beperkt beschikbaar arbeidspotentieel veranderen de maatschappelijke behoeften, waardoor de druk op ons gezondheidszorgsysteem toeneemt. Aangezien de middelen in de gezondheidszorg schaars zijn en zullen blijven, is een nieuwe benadering van de gezondheidszorg nodig. Om onnodige uitgaven en verspilling van middelen te voorkomen, moet de gezondheidszorg doelgerichter worden en zich meer richten op preventie en het in een vroeger stadium opsporen van ziekten. Onbevredigde behoeften (unmet needs) in bevolkingsgroepen en bij mensen die het grootste risico lopen op negatieve gezondheidsresultaten, moeten worden geïdentificeerd. De zorg moet verschuiven van de huidige acute, reactieve zorg naar proactieve zorg om de gezondheidsresultaten te verbeteren en de kosten te verlagen. Essentieel om dit te bereiken is het gebruik van gegevens voor de besluitvorming, ook wel data-gestuurde geneeskunde genoemd. Om risicostratificatie mogelijk te maken en de populaties te identificeren die interventie nodig hebben, om de interventies op maat te maken en hun effect te meten, maar ook om klinische praktijken onderling te benchmarken en zo de zorg voortdurend te verbeteren, zullen gegevens samengebracht en geanalyseerd moeten worden. Om het volledige potentieel van de data gestuurde geneeskunde te benutten en de hele bevolking te bestrijken, zullen sector overschrijdende samenwerking en initiatieven voor gegevensuitwisseling van cruciaal belang zijn. De recente COVID-19-crisis heeft het gezondheidszorgsysteem nog meer onder druk gezet. Zij bleek echter de perfecte gelegenheid om deze data-gestuurde en proactieve zorgbenadering, beter omschreven als Population Health Management (PHM), te implementeren. Aangezien de druk op het gezondheidszorgsysteem enorm was en de gezondheid van veel mensen gevaar liep, kon dankzij PHM worden vastgesteld welke bevolkingsgroepen een hoog risico liepen en met voorrang moesten worden gevaccineerd. Dit illustreert perfect het potentieel van PHM, indien het op grote schaal wordt toegepast. Het behoeft geen betoog dat PHM, als standaard voor de zorg, toe te passen op alle zorgberoepsbeoefenaren en op alle ziektedomeinen, het uiteindelijke doel is. Maar zover zijn we nog niet. Er zijn veel pilootprojecten gestart, of deelaspecten daarvan werden al onderzocht. Deze pilootprojecten zijn echter nooit verder gekomen dan een proeffase. Het is nu tijd om deze naar een hoger niveau te tillen en te beginnen met de implementatie van de belangrijkste lessen en elementen van deze pilootprojecten, om zo het beoogde doel te bereiken. De implementatie van PHM moet worden versneld om een performanter gezondheidssysteem binnen het beperkte gezondheidszorgbudget te kunnen realiseren. Alle stakeholders, zowel op nationaal als regionaal niveau, hebben hierin een rol en verantwoordelijkheid. Onze gezondheidszorg moet worden omgebogen naar een proactieve en data-gestuurde gezondheidszorg.
Bron: Prof. Dr. Bert Vaes, KU Leuven. Juni 2022. ASCVD Population Health Management in Belgium.
