In december 2022 en januari 2023 waren er uitzonderlijk veel gevallen van invasieve pneumokokken, zowel in België als in andere Europese landen. Dat meldt Sciensano. Deze stijging komt niet door één welbepaald serotype en is niet gelinkt aan één leeftijdscategorie. In België blijft de vaccinatiegraad zeer laag met 18 à 32% bij volwassen. Wat is hiervan de oorzaak? Is er een vaccinatiemoeheid tegen pneumokkoken of moeten we meer aandacht besteden aan preventie?
In januari 2023 werd in Farmazine de analyse rond pneumokokkenvaccinatie gepubliceerd. Hiervoor werden de anonieme gegevens van meer dan 155.000 personen die voor vaccinatie in aanmerking kwamen bestudeerd. Apotheker Marie De Backer trok enkele belangrijke besluiten uit deze analyse.
De pneumokok is een belangrijke verwekker van pneumonie, sepsis, meningitis, sinusitis, otitis media en acute exacerbaties van chronisch obstructief longlijden. Op basis van kapseltypering onderscheidt men minstens 100 serotypes.
Rol van de huisapotheker in vaccinatie tegen pneumokokken
Gezien een belangrijke groep van de patiënten die in aanmerking komt voor pneumokokkenvaccinatie een huisapotheker hebben, is hier voor hem een belangrijke taak weggelegd. De huisapotheker kan bijdragen via het sensibiliseren van de patiënten. Daarnaast kan hij ook een belangrijke rol spelen in de begeleiden en opvolgen van het correct naleven van het vaccinatieschema per doelgroep.
In januari 2023 werd in Farmazine de analyse rond pneumokokkenvaccinatie gepubliceerd. De gegevens van meer dan 155.000 personen die voor vaccinatie in aanmerking kwamen werden geanonimiseerd bestudeerd. In deze analyse komt Marie De Backer tot het volgende besluit:
- COVID-19 heeft een duidelijke invloed gehad op de vaccinatiegraad tegen pneumokokkeninfectie. De patiënten konden enkel bij de dokter voor dringende zaken. Een vaccinatie werd hierdoor soms op de lange baan geschoven. Toen de COVID-19-vaccinatie op de markt kwam, verschoof de focus naar het vaccineren tegen COVID-19 en ontstond er een zekere vaccinatiemoeheid bij de bevolking.
- 25,66% van de patiënten die zich laat vaccineren tegen pneumokokken is ook gevaccineerd tegen de griep. Er is een duidelijke correlatie. Het zijn deze patiënten die zich bewust zijn van het belang van vaccinatie en die bezig zijn met hun gezondheid.
- Regelmatige aanpassing van de adviezen kan tot verwarring leiden, wat een invloed heeft op de vaccinatiegraad. Ook de complexiteit van het vaccinatieschema volgens de oude adviezen van de hoge gezondheidsraad zorgt voor een lage therapietrouw.
- Bijna alle patiënten die in aanmerking komen voor de huisapotheker komen ook in aanmerking voor een pneumokokkenvaccin. Er is nog veel werk voor de apotheker om al zijn patiënten waarvoor hij huisapotheker is, aan te spreken om zich te laten vaccineren tegen pneumokokken.
De aanpassing en sterke vereenvoudiging van de adviezen van de Hoge Gezondheidsraad in september 2022 naar PCV 20 vaccinatie als voorkeursschema is alvast een stap in de goede richting.
We hebben je hulp nodig voor verder onderzoek!
Toon Gerrits, student Farmaceutische Wetenschappen KULeuven, zal de gegevens van Marie De Backer gebruiken om het landschap rond pneumokokkenvaccinatie beter proberen te begrijpen en zal hierbij de stimulansen (zaken die vaccinatie bevorderen) en barrières (zaken die vaccinatie tegenwerken) rond pneumokokkenvaccinatie proberen te identificeren. Hierbij is het essentieel om de percepties en inzichten van apothekers te verzamelen. Daarom zou hij graag enkele interviews willen doen.
Ben jij bereid om deel te nemen aan een interview van zo'n 30 minuten? Stuur dan een mailtje naar Toon.gerrits@merck.com met als onderwerp 'deelname masterproef apotheker’. De interviews zouden kunnen plaatsvinden op elke weekdag vanaf 14 februari. Bedankt!