Image
Deze week is het de 13de editie van de jaarlijkse Week van de Valpreventie, een campagne die ons bewust wil maken van valrisico's en preventiestrategieën promoot. En dat is nodig, want tussen de 24% en 40% van de thuiswonende 65-plussers valt minstens één kaar per jaar, waarvan een aanzienlijk deel herhaaldelijk. Deze trend zal waarschijnlijk verder stijgen, gezien de groeiende vergrijzing in Vlaanderen. Een val kan ernstige gevolgen hebben, van kleine letsels en verstuikingen tot verwondingen als hoofdtrauma en fracturen. Deze gevolgen kunnen helaas zelfs leiden tot overlijden, vooral bij ouderen, waarbij het mortaliteitsrisico tot vijf tot acht keer hoger ligt in de eerste drie maanden na een heupfractuur.
Een belangrijke factor die bijdraagt aan valincidenten bij ouderen is medicatiegebruik. Het gebruik van geneesmiddelen kan directe effecten hebben, zoals duizeligheid, die het valrisico verhogen, maar ook indirecte effecten zoals vermoeidheid of verwardheid. Vooral psychofarmaca worden sterk geassocieerd met een verhoogd valrisico, en bij ouderen met polyfarmacie is het risico op valincidenten nog hoger. Apothekers spelen een belangrijke rol bij het evalueren van het medicatiegebruik van ouderen. Door het identificeren van risicovolle medicijnen en het aanpassen van medicatieschema's kunnen ze aan het valrisico verminderen en het bewustzijn rond valpreventie vergroten bij patiënten.
Elk jaar biedt de Week van de Valpreventie een kans om mensen bewust te maken van valrisico's en preventiestrategieën te promoten. Apothekers kunnen actief bijdragen aan deze campagne door campagnemateriaal te verspreiden. Bekijk hier het volledige aanbod aan materialen. Meer informatie, de verschillende valrisicofactoren en praktische tools kan je terugvinden op de website www.valpreventie.be.
Deze materialen kunnen interessant zijn voor jou:
- Affiches: om bewustwording te vergroten en zichtbaarheid te creëren in de apotheek
- Wandelgidsen: met handige tips over beweging, schoeisel en gezonde snacks
- Filmpjes en stappenplan 'Hoe rechtkomen na een val?': handig om te delen op sociale media of aan patiënten te geven na een val
- Gedrukte checklist voor veilig wandelen met een rollator en wandelstok: handig bij verhuur of verkoop van deze hulpmiddelen
- Oefenboek: met oefeningen ter preventie van vallen
Een recente Nederlandse studie (Gemmeke M. et al., 2023) onderzocht de waarde van valpreventieservices in de apotheek. De resultaten tonen aan dat deelnemers zich bewuster werden van hun valrisico, wat kan bijdragen aan motivatie voor gedragsaanpassingen ter voorkoming van vallen. Hoewel de meeste patiënten hun gedrag niet aanzienlijk veranderden, meldden ze wel voorzichtiger te zijn geworden. Patiënten verwachten van hun apotheker begeleiding bij het identificeren en aanpassen van medicatie die het risico op vallen verhoogt.
Een multidisciplinaire aanpak is ook aan te raden om valincidenten te voorkomen. Samenwerking tussen verschillende zorgverleners, waaronder huisartsen, verpleegkundigen, kinesitherapeuten en ergotherapeuten, kan helpen om multifactoriële preventiestrategieën te implementeren.
Bron: KOVAG. (Schoenmaekers N.) De huisapotheker mee in beweging: samen valincidenten voorkomen. Week van de Valpreventie. Verschenen in Farmazine 119 (april 2024).
